1 Οκτωβρίου 1822
Πολεμικό γεγονός

Μάχη στο Μελιδόνι Αποκορώνου Χανίων

Στις 30 Σεπτεμβρίου καταφθάνει ο υπόλοιπος οθωμανικός στόλος και ο στρατός που αποβιβάζεται μαζί με τοπικά οθωμανικά στρατεύματα εκστρατεύει προς τον Αποκόρωνα και από κει στα Λευκά Όρη με στόχο να φτάσει στα Σφακιά. Όμως μετά από ισχυρή αντίσταση των επαναστατών στο χωριό Μελιδόνι, ο οθωμανικός στρατός υποχρεώνεται να υποχωρήσει.

Τὴν 30 δὲ τοῦ μηνὸς κατέπλευσεν εἰς τὸν ρηθέντα λιμένα καὶ ὅλος ὁ λοιπὸς στόλος, συγκείμενος ἐκ τεσσαράκοντα ὀκτὼ πλοίων τῆς γραμμῆς καὶ ἄλλων μεγάλων πολεμικῶν· ἀπεφάσισαν δὲ καὶ αὐτοὶ νὰ ἐκδικηθῶσι διὰ τὴν προτέραν κατ’ αὐτῶν ὕβριν. Ὅθεν καὶ συνεννοηθέντες μετὰ τῶν Τούρκων τῶν Χανίων καὶ τῆς Σούδας συνῆλθον μετὰ τῶν ἀποβιβασθέντων ἐκ τῶν πλοίων πληρωμάτων ἐν βαθεῖᾳ νυκτὶ τῆς 30 τοῦ λήγοντος καὶ τῆς πρώτης τοῦ ἐπερχομένου Ὀκτωβρίου κατὰ τὰς Ἁλυκάς, ὅλοι ὁμοῦ ὑπὲρ τὰς τρεῖς χιλιάδας. Διελθόντες δὲ τὰς κατὰ τὴν Μαλάξαν καὶ Τσουκαλαριὰ ἑλληνικὰς φυλακὰς ἀνέβησαν ὄρθρου βαθέος τὰ στενὰ τῶν Γυρισμάτων, ἐκεῖθεν δὲ μέρος μὲν ἐξ αὐτῶν ὁρμήσαντες ἔσφαξαν ἕως δώδεκα ἐκ τῶν Ἑλλήνων, τῶν φυλασσόντων κατὰ τὸ Παλαιόκαστρον, οἱ δὲ λοιποὶ κατέβησαν κατὰ τὸ λυκαυγές, διὰ νὰ ἐπιπέσωσιν αἰφνιδίως εἰς Ἀποκόρωναν. […] Τυχαίως δὲ εἶχε φθάσει τὴν προτεραίαν καὶ ὁ Σήφακας εἰς Μελιδόνι, τὸ χωρίον του, ἐπανελθὼν ἐκ Γορτύνης· ἀλλὰ δυστυχῶς εἶχεν ἐξηρθρωμένον τὸ ἕνα τῶν ποδῶν του, καὶ δὲν ἠδύνατο ἕνεκα τούτου νὰ βαδίζῃ ὁλοτελῶς. Ὅθεν ἔφιππος μετὰ τῶν ἐγχωρίων του, τριάκοντα περίπου ὄντων, μακρὰν ἱστάμενος, ἐν ᾧ χρόνῳ ἔβλεπεν εἰσεχομένους τοὺς πολεμίους εἰς Μελιδόνι, κρατοῦντας δάδας διὰ νὰ πυρπολήσωσι τὴν μόνην ἐν αὐτῷ ἔτι ἱσταμένην οἰκίαν του, ἀφίησι τὴν ἑξῆς βροντώδη φωνήν: «Τί τοὺς ἀφήνετε», εἶπεν, «ὦ παλληκάρια, καὶ προχωροῦν; Πέσατε ἐπάνω των, καὶ μὴ φοβεῖσθε! Βαστᾶτε, καὶ τώρα μᾶς ἔρχονται πρὸς βοήθειαν πεντακόσιοι Σφακιανοί, καὶ φθάνουσι τὴν στιγμὴν ταύτην καὶ οἱ Λακκιῶται». […] Ἐκπλαγέντες δὲ οἱ Τοῦρκοι τότε, ἀμέσως ὠπισθοδρόμησαν, οἱ δ’ Ἕλληνες ἐπιπεσόντες μὲ ὁρμὴν τοὺς ἐφόνευον καταδιώκοντές τους μέχρι τῶν πρὸς δυσμὰς ὑψωμάτων τοῦ χωρίου Μαχαιρῶν.

Κριτοβουλίδης, 229-230

Εικονίδιο τοποθεσίας Μελιδόνι Αποκορώνου