Μάχη στο Καστέλι Κισάμου

Οι επαναστατικές δυνάμεις υπό τον Νεόφυτο Οικονόμου, εν αναμονή της άφιξης του Εμμανουήλ Τομπάζη, είχαν πολιορκήσει στενά το φρούριο Καστέλι της Κισάμου από ξηρά και θάλασσα. Τη Δευτέρα του Πάσχα του 1823 προκάλεσαν την πολιορκημένη φρουρά, η οποία εξήλθε και ακολούθησε σκληρή μάχη, ενώ τα πλοία στον κόλπο της Κισάμου κανονιοβολούσαν το φρούριο.

Οἱ Τοῦρκοι κατεφθείροντο εἰς τὸ φρούριον τῆς Κισάμου, οὐ μόνον ἀπὸ τὸν πόλεμον, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὸ φθοροποιὸν νόσημα τῆς πανώλους, καταστε νοχωρούμενοι καὶ διὰ θαλάσσης, ὡς προείπομεν, καὶ διὰ ξηρᾶς. Ἐπέσπευδε δὲ τὴν πτῶσιν τοῦ φρουρίου τούτου ὁ Ν. Οἰκονόμος διὰ παντὸς τρόπου. […] μὲ τοιοῦτον σκοπὸν συνεώρτασε καὶ τὴν νύκτα τῆς ἀναστάσεως τοῦ Σωτῆρος μεγαλοπρεπῶς μετὰ τῶν στρατιωτῶν περὶ τὸ φρούριον, διὰ νὰ προλάβῃ μὲ τοῦτο καὶ τὴν κακὴν συνήθειαν τοῦ νὰ καταλείπωσιν οἱ Ἕλληνες τὰς θέσεις των καὶ συνεωρτάζωσιν εἰς τοιαύτας δεινὰς περιστάσεις εἰς τὰ χωρία των. […] Εἶχε συνέλθει λοιπὸν ἕνεκα τούτου καὶ πλειότερον στρατιωτικόν· ἀφοῦ δὲ συνευωχήθησαν τὴν ἐπιοῦσαν καὶ οἱ τῆς ξηρᾶς καὶ οἱ τῆς θαλάσσης στρατιῶται εἰς κοινὸν γεῦμα, τὸ ὁποῖον εἶχε προετοιμάσει δημοσίᾳ δαπάνῃ ὁ Οἰκονόμος, προσπελάσαντες φιλοτίμως ἔπειτα οἱ στρατιῶται ὑπ’ αὐτὰ τὰ τείχη τοῦ φρουρίου, ἐπροκάλουν εἰς μάχην τοὺς πολιορκουμένους· ἐξῆλθον δ’ οὗτοι ἐπίσης φιλοτίμως κατὰ τῶν πολεμίων των καὶ μετὰ πολύωρον πεισματώδη μάχην, κανονοβολούντων ἀκαταπαύστως κατ’ αὐτῶν καὶ τῶν πλοίων, ἔπεσον ἕως ἑξήκοντα ἐκ τῶν Τούρκων, ἐκ δὲ τῶν Ἑλλήνων ἐφονεύθησαν δύο, καὶ ἐτραυματίσθησαν ἐλαφρῶς ἑπτά.

Κριτοβουλίδης, 266-267

Καστέλι Κισάμου