Η σφαγή των χριστιανών στο Ρέθυμνο
Όπως και στα Χανιά, έτσι και στο Ρέθυμνο με το άκουσμα της Επανάστασης οι μουσουλμάνοι της πόλης, στο πλαίσιο και των διαταγών από την Κωνσταντινούπολη για γενική κινητοποίηση εναντίον των χριστιανών, ξεκίνησαν σφαγές των άμαχων χριστιανών, οι οποίες επεκτάθηκαν και στα γύρω χωριά της επαρχίας Ρεθύμνου. Αναφέρονται πάνω από εκατό θύματα μέσα στην πόλη και δεκάδες στα Περιβόλια, τον Μαρουλά και αλλού.
Καὶ οἱ Τοῦρκοι τῶν μερῶν τούτων, ἅμα ἔμαθον τὰς σφαγὰς καὶ λεηλασίας τὰς κατὰ τὴν Κυδωνίαν γενομένας τὴν 15 τοῦ μηνός, ἐπίσης ἀκράτητοι, ἔπραξαν καὶ ἐνταῦθα παραπλήσια τραγικά. Ἀφοῦ κατέσφαξαν ἔνδον τῆς πόλεως ἐπέκεινα τῶν ἑκατὸν ἀόπλων καὶ φιλησύχων Ἑλλήνων, ἐν οἷς καὶ τὸν Χ΄΄ Καλλέργην, καὶ Ἰωάννην Δεληγεώργην. Ἀφοῦ ἐπέδραμον μανιώδεις εἰς τὰς οἰκίας τῶν παρευρεθέντων καὶ ἀποδράντων, ὡσαύτως καὶ εἰς τὰ τεχνουργεῖα καὶ ἐμπορεῖα των, καὶ ἐλεηλάτησαν ἅπαντα, τὰς μὲν γυναῖκας καὶ παιδία αἰχμαλωτίσαντες, τοὺς δὲ ἄνδρας φονεύσαντες· καὶ ἀφοῦ ἔσυραν σκληρῶς εἰς τὴν εἱρκτὴν τὸν ἐπίσκοπον Ρεθύμνης Γεράσιμον Περδικάρην, τοὺς ἡγουμένους τινῶν μοναστηρίων, καὶ ἄλλους κληρικοὺς καὶ λαϊκούς, ὡσαύτως καὶ τὸν ἑλληνοδιδάσκαλον Ἰωάννην, ἔτρεχον ἐπὶ τρεῖς ἡμέρας ἔπειτα μὲ ἀναπεπταμένας σημαίας εἰς τὰ πέριξ χωρία, λεηλατοῦντες, αἰχμαλωτίζοντες καὶ φονεύοντες τοὺς προστυγχάνοντας, ὅσοι δὲν ἐπρόφθαναν νὰ κρύπτωνται ἢ νὰ διασώζωνται εἰς ὀρεινὰ μέρη. Ἕως ἑξήκοντα ἀπέκτεινον εἰς Περιβόλια, χωρίον ἀπέχον μικρόν τι τοῦ φρουρίου, καὶ πλείστους ἄλλους εἰς τὰ χωρία Μαγουλᾶ καὶ Μαρουλᾶ […]
Κριτοβουλίδης, 119