Η κήρυξη της επανάστασης στην Κρήτη
Με την είδηση της έναρξης της Ελληνικής Επανάστασης στην ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα, οι χριστιανοί της Κρήτης άρχισαν να οργανώνονται για να κηρύξουν επανάσταση στο νησί. Ένα από τα σπουδαιότερα επαναστατικά κέντρα ήταν η επαρχία Σφακίων στο νοµό Χανίων. Από τις 21 Μαΐου 1821 είχε ιδρυθεί η «Καγκελλαρία των Σφακίων», μια επιτροπή που συντόνιζε την επανάσταση στο νησί. Στις 27 ή 29 Μαΐου 1821 συγκεντρώθηκαν στη Θυµιανή Παναγιά στα Σφακιά οπλαρχηγοί από τα Σφακιά και τις γύρω επαρχίες και κήρυξαν επίσηµα την Επανάσταση στην Κρήτη.
Τοιαῦτα προσδοκώµενα καὶ ἀναπόφευκτα κακὰ εἶχον παρακινήσει τοὺς Ἕλληνας Κρῆτας νὰ συνέλθωσι προηγουµένως εἰς Σφακία· εἰς τὴν συνάθροισιν δ’ ἐκείνην εἶχον παρευρεθῆ ἐκ τῶν ἐπισηµοτέρων, ὡς καὶ ἐκ τῶν γειτονικῶν ἐπαρχιῶν τινες, εἰς ὅσους ἦτον εὔκολον, διὰ ν’ ἀποφασίσωσιν ἤδη ὁριστικώτερον περὶ τοῦ πρακτέου, ὥστε νὰ γίνωνται ἕτοιµοι, διὰ ν’ ἀποσοβήσωσιν ἐκ τῶν ἐνόντων µέγα ἐπελευσόµενον δεινόν· […] Οὗτοι, ἐπικαλεσθέντες τὴν παντοδυναµίαν τοῦ Θεοῦ, συναπεφάσισαν νὰ ἐπαναστατήσωσι διὰ νὰ ὑπερασπίσωσι τὴν ἐπαπειλουµένην ἐξόντωσιν ἑαυτῶν, τῶν ἀδελφῶν των χριστιανῶν καὶ τῶν τέκνων των!
Κριτοβουλίδης, 110-112
Θυµιανή Παναγιά Σφακίων